Ruimtelijke ontwikkeling

Omschrijving

Het programma omvat de zorg en verantwoordelijkheid voor een goede ruimtelijke ontwikkeling en inrichting van de gemeente, zowel de stad als het platteland inclusief de dorpen en kernen.

Dit gebeurt onder andere door beleidsvoorbereiding en -uitvoering. Daartoe behoren het opstellen van planologisch kaders (nu nog een bestemmingsplan of een omgevingsvergunning) met een goede ruimtelijke onderbouwing voor initiatieven uit de samenleving.

Al geruime tijd wachten we op de komst van de nieuwe Omgevingswet. Deze wordt nu vanaf 2021 gefaseerd ingevoerd. Omdat de Omgevingswet een enorme stelselwijziging voor de fysieke leefomgeving in houdt, zijn we nu al aan de slag gegaan met de implementatie. Dat doen we o.a. aan de hand van een plan van aanpak Implementatie Omgevingswet, maar ook door het opstellen van een Omgevingsvisie (die volledig wordt gebaseerd op de nieuwe wet) en het maken van een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte (op basis van de Crisis- en Herstelwet). De aandacht verschuift van het idee van een planbare samenleving naar een ander uitgangspunt. Hoe kunnen we spelregels formuleren op basis waarvan onze fysieke leefomgeving veranderingen in de samenleving (die we niet altijd kunnen voorspellen) kan opnemen. De aandacht gaat veel meer dan in het verleden uit naar de bestaande kwaliteiten. Een Omgevingsvisie geeft een visie op de ontwikkelingen naar de inzichten van nu maar is een dynamisch document. Indien maatschappelijke ontwikkelingen daarvoor aanleiding geven, dan wordt de visie (op onderdelen) herzien of geactualiseerd. De overheid is daarbij steeds meer de verbinder en bewaker van de spelregels - en in die zin dus vooral regisseur - in plaats van de realisator van ruimtelijke initiatieven. In locatie- of gebiedsontwikkelingen is zij vooral de gesprekspartner om in gezamenlijkheid tot gedragen plannen te komen. In die zin passen we de theorie van Uitnodigingsplanologie nu al toe. De gemeente houdt daarbij vanzelfsprekend haar publiekrechtelijke rol. Ons interne proces is daarop steeds beter ingericht (o.a. door Vergunningenplatform en Carrousel: een integraal samengestelde groep die initiatieven snel en adequaat kan beoordelen en bovendien meedenkt hoe ontwikkelingen zijn in te passen en vorm te geven.

Verder leggen wij via het ruimtelijke spoor vaak de basis voor de realisatie van de doelstellingen van andere beleidsvelden, zoals Bereikbaarheid, Parkeren en Wonen. Wij dragen bij aan goede afspraken met o.a. de corporaties over de volkshuisvesting. We worden actief richting onze partners om de komende woningbouwopgave (het toevoegen van 3.000 woningen in 10 jaar) te realiseren.

Actuele beleidscontext

De ruimtelijke ontwikkeling van onze omgeving is al enige tijd aan verandering onderhevig. In Deventer zijn we dat pad al een paar jaar geleden ingeslagen, met als mooi voorbeeld de Structuurvisie Stadsassenzone. We werken op basis van nadere invulling van het begrip ‘uitnodigingsplanologie’. Dat brengt een belangrijke transformatie in het ruimtelijk domein met zich mee. De Omgevingswet, die dit handen en voeten gaat geven, is een wet die enorme betekenis gaat krijgen. Niet alleen naar inhoud, maar vooral ook naar houding en gedrag van partijen uit de samenleving. Dat vraagt een totaal andere opvatting over de rol van de overheid, in al zijn geledingen. In 2019 zetten we de ingeslagen weg richting Omgevingsvisie en vervolgens Omgevingsplan (via het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte) volop door. De inzet om deze transitie tot een goed resultaat te brengen, vergroten we.

Van traditioneel beleid naar het samen met partners formuleren van uitvoeringskaders: vanuit een werkbare bandbreedte proberen we ontwikkelingen tot stand te laten komen. De gemeente is daarbij zichtbaar en dichtbij haar partners. We zijn open, laten los, maar zorgen dat zaken niet stuk vallen. Dit vraagt een geheel andere houding en inzet van mensen. Ook inzet in tijd, omdat dingen niet vanzelf gaan. Afhankelijk van de vraag die voorligt, bepalen we onze rol en inzet. De nadruk zal liggen op het verbinden van partijen. We houden wel degelijk onze publiekrechtelijke verantwoordelijkheid. Ook al laten we steeds meer aan onze partners in de samenleving, toch zullen deze bij de realisatie van (grote) projecten steeds een beroep doen op de gemeente. De kansen die onze binnenstad, onze bedrijventerreinen, maar ook ons landelijk gebied bieden staan centraal bij het bepalen van onze beleidsinzet. Dit zijn de sterke economische motoren met een groeiend arbeidsmarktperspectief. Van groot belang voor een vitale samenleving waarin uiteindelijk iedereen mee kan doen.

Bijzondere kansen liggen er voor de ontwikkeling van het Stationsgebied en omgeving in de richting van een Stadscampus. In dat gebied is nu al een aantal mooie bedrijven gevestigd (onderwijs, ICT, zakelijke dienstverlening). Een deel van deze bedrijven groeit en heeft behoefte aan uitbreiding. Daarin liggen mogelijkheden om het economische klimaat te versterken, en daardoor (jonge) mensen aan Deventer te binden. Wij willen deze ontwikkeling stimuleren en faciliteren.

Deventer staat voor een majeure opgave om de komende jaren, in de periode van ongeveer 2018- 2028, 3.000 woningen toe te voegen aan de bestaande voorraad. Deze kwantitatieve toevoeging is nodig om tegemoet aan de huisvestingsvraag op basis van een aantal autonome ontwikkelingen en demografische ontwikkelingen. Hierbij is al voor een deel rekening gehouden met een aantal trends die wij op dit moment zien op de woningmarkt zoals een overloop vanuit de randstad naar het oosten, toename van ouderen die op latere leeftijd nog/weer een huis kopen, e.d. Wanneer deze laatste trends en ontwikkelingen er bij betrokken worden zal de opgave mogelijk nog groter worden. Naast deze kwantitatieve opgave is er een majeure kwalitatieve opgave. Vraagstukken zoals de leefbaarheid van wijken en buurten, ongedeelde stad, de grote verduurzamingsopgave in de bestaande voorraad, vraag naar middeldure huur, huisvesting voor ouderen, jongeren en studenten, zijn aspecten die aandacht nodig hebben en dan ook een plek gekregen hebben in de in 2018 vastgestelde Woonvisie. Deze nieuwe woonvisie is ook weer de basis om prestatieafspraken te maken met woningbouwcorporaties en andere relevante partijen in de stad om onze opgave te realiseren.

In de komende jaren maken we van het streven naar een duurzamer mobiliteit een speerpunt. In die zin staat het bevorderen van het vervoer te voet of per fiets centraal. Binnen de bestaande werkpakketten van onze medewerkers is hier enige ruimte voor gemaakt.


  • Doelstelling
  • Prestatie

Toon prestaties bij doelstellingen

  • We bevorderen een afname van het aantal verplaatsingen per auto richting binnenstad en bedrijventerreinen met 5% en bevorderen een toename van het aantal verplaatsingen te voet en per fiets met 5% (peildatum 1 januari en nulmeting voorjaar ?).

    Het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is over de bereikbaarheid van de eigen buurt is minimaal 66%.

  • We leveren via de Cleantechregio een actief aandeel in de aanpak slimme en duurzame mobiliteit. We dragen bij aan de realisatie van de snelfietsroute Deventer - Zutphen, zowel in menskracht als financieel. We werken aan goede aansluiting van de Poort van Deventer op de A1.

  • We rollen de rode loper uit voor de fiets. We brengen dat in de praktijk door bij iedere infrastructurele aanpassing en bij iedere gebiedsontwikkeling expliciet de positie van de fiets binnen het geheel vanuit die ambitie een plek te geven.

  • Deventer zet in op een actieve lobby voor het handhaven van de halte voor de internationale trein op Berlijn en voor het realiseren van een station in Bathmen. We zetten ons in voor het bevorderen van het spoorboekloos reizen in Deventer en spannen ons in voor een veilig vervoer van gevaarlijke stoffen (PHS).

  • Deventer zet meer energie op het vervoeren van goederen over water. We investeren in de herontwikkeling van de Deventer haven met een containerterminal.

  • We zorgen in samenspraak met onze partners voor een evenwichtige woningvoorraad met voldoende aanbod in alle segmenten. Op deze manier werken we aan gemengde en duurzame wijken en buurten. Via een Regiegroep Wonen gaan we actief inzetten op het versnellen van de woningbouw. We vertrekken vanuit onze bestaande kwaliteiten, waarbij Inbreiding voor Uitbreiding gaat.

  • Via een Regiegroep Woningbouw gaan we actiever sturen op het realiseren van geschikte woningen voor onze inwoners. We focussen op de meest kansrijke plannen en zorgen voor adequate planologische kaders om onze doelstelling te behalen.

  • De beoogde nieuwbouw in 2019 volgens het Woningbouwprogramma bedraagt 400 wooneenheden.

  • We verzorgen goede huisvesting voor woonwagenbewoners, overeenkomstig het in 2018 vastgestelde beleid. Dat doen we door stapsgewijs te komen tot uitbreiding van het aantal standplaatsen. We streven naar de afronding van de overdracht van de nu nog in gemeentelijk bezit zijnde woonwagens en standplaatsen naar de corporaties.

  • Vooruitlopend op de principes van de Omgevingswet, hanteert Deventer in samenspraak met de samenleving uitgangspunten voor hanteerbare spelregels als basis van de doorontwikkeling van de fysieke leefomgeving.

    Inwoners waarderen het uiterlijk van hun woonomgeving in 2017 gemiddeld met een 7,3. Dat is net iets hoger dan het rapportcijfer van 2015 (stedelijk gebied 7,1; landelijk gebied 7,9; gemiddeld 7,2 (Bewonersonderzoek najaar 2015)

  • We leggen de gemeenteraad een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte (voorloper Omgevingsplan) ter vaststelling voor.

  • We leggen de gemeenteraad een Omgevingsvisie ter vaststelling voor.

  • We vervolmaken de interne begeleiding van private initiatieven en komen volges de uitgangspunten van Uitnodigingsplanologie in samenspraak met initiatiefnemers tot gedragen plannen voor de ontwikkeling van specifieke locaties of gebieden  in onze gemeente. We gebruiken daartoe o.a. de Carrousel.

    We richten bijzondere aandacht aan de ontwikkeling van de binnenstad en de bedrijventerreinen. Afhankelijk van de vraagstelling vanuit de samenleving bepalen we daar onze rol (meer of minder actief).

  • We zetten ons extra in om te zorgen dat we in 2021 klaar zijn om op basis van een plan van aanpak te werken volgens de eerste tranche van de Omgevingswet.

  • We investeren in samenspraak met onze partners in de ontwikkeling van locaties of gebieden die om uiteenlopende redenen aanvullend zijn op datgene wat Deventer al te bieden heeft, en daardoor meerwaarde hebben voor de beleving, de economie en leefbaarheid van Deventer.

  • In overleg met of op initiatief van de dorpen komen we tot een dorpsagenda, als basis voor het versterken van de leefbaarheid in die dorpen. Bijzondere aandacht gaat uit naar de voorzieningen, en naar het bevorderen van de productie en afzet van streekproducten.

  • Voor het gebied dat grofweg de stationsomgeving en een cirkel daaromheen beslaat, en dat tegen de binnenstad aan ligt bevorderen wij in samenspraak met bedrijven en onderwijsinstellingen een bundeling van kennis en samenwerking in de keten waardoor er een inspirerend economisch klimaat kan ontstaan. Dat biedt potentie voor het aantrekken van jonge, hooggeschoolde en talentvolle mensen die in Deventer gaan wonen en werken. Dat draagt bij aan de profilering van Deventer als ICT- en kennisstad.

  • We nemen actief deel in de ontwikkelingen om te komen tot  de realisatie van het concept Stadshof, waardoor een gebiedje met een extra en aanvullende betekenis voor de Deventer binnenstad ontstaat. Daardoor bevorderen wij mede het wonen boven winkels wat van belang is voor de leefbaarheid in de binnenstad.

  • We bevorderen een afname van het aantal verplaatsingen per auto richting binnenstad en bedrijventerreinen met 5% en bevorderen een toename van het aantal verplaatsingen te voet en per fiets met 5% (peildatum 1 januari en nulmeting voorjaar ?).

    Het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is over de bereikbaarheid van de eigen buurt is minimaal 66%.

  • We zorgen in samenspraak met onze partners voor een evenwichtige woningvoorraad met voldoende aanbod in alle segmenten. Op deze manier werken we aan gemengde en duurzame wijken en buurten. Via een Regiegroep Wonen gaan we actief inzetten op het versnellen van de woningbouw. We vertrekken vanuit onze bestaande kwaliteiten, waarbij Inbreiding voor Uitbreiding gaat.

  • Vooruitlopend op de principes van de Omgevingswet, hanteert Deventer in samenspraak met de samenleving uitgangspunten voor hanteerbare spelregels als basis van de doorontwikkeling van de fysieke leefomgeving.

    Inwoners waarderen het uiterlijk van hun woonomgeving in 2017 gemiddeld met een 7,3. Dat is net iets hoger dan het rapportcijfer van 2015 (stedelijk gebied 7,1; landelijk gebied 7,9; gemiddeld 7,2 (Bewonersonderzoek najaar 2015)

  • We investeren in samenspraak met onze partners in de ontwikkeling van locaties of gebieden die om uiteenlopende redenen aanvullend zijn op datgene wat Deventer al te bieden heeft, en daardoor meerwaarde hebben voor de beleving, de economie en leefbaarheid van Deventer.

  • We leveren via de Cleantechregio een actief aandeel in de aanpak slimme en duurzame mobiliteit. We dragen bij aan de realisatie van de snelfietsroute Deventer - Zutphen, zowel in menskracht als financieel. We werken aan goede aansluiting van de Poort van Deventer op de A1.

  • We rollen de rode loper uit voor de fiets. We brengen dat in de praktijk door bij iedere infrastructurele aanpassing en bij iedere gebiedsontwikkeling expliciet de positie van de fiets binnen het geheel vanuit die ambitie een plek te geven.

  • Deventer zet in op een actieve lobby voor het handhaven van de halte voor de internationale trein op Berlijn en voor het realiseren van een station in Bathmen. We zetten ons in voor het bevorderen van het spoorboekloos reizen in Deventer en spannen ons in voor een veilig vervoer van gevaarlijke stoffen (PHS).

  • Deventer zet meer energie op het vervoeren van goederen over water. We investeren in de herontwikkeling van de Deventer haven met een containerterminal.

  • Via een Regiegroep Woningbouw gaan we actiever sturen op het realiseren van geschikte woningen voor onze inwoners. We focussen op de meest kansrijke plannen en zorgen voor adequate planologische kaders om onze doelstelling te behalen.

  • De beoogde nieuwbouw in 2019 volgens het Woningbouwprogramma bedraagt 400 wooneenheden.

  • We verzorgen goede huisvesting voor woonwagenbewoners, overeenkomstig het in 2018 vastgestelde beleid. Dat doen we door stapsgewijs te komen tot uitbreiding van het aantal standplaatsen. We streven naar de afronding van de overdracht van de nu nog in gemeentelijk bezit zijnde woonwagens en standplaatsen naar de corporaties.

  • We leggen de gemeenteraad een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte (voorloper Omgevingsplan) ter vaststelling voor.

  • We leggen de gemeenteraad een Omgevingsvisie ter vaststelling voor.

  • We vervolmaken de interne begeleiding van private initiatieven en komen volges de uitgangspunten van Uitnodigingsplanologie in samenspraak met initiatiefnemers tot gedragen plannen voor de ontwikkeling van specifieke locaties of gebieden  in onze gemeente. We gebruiken daartoe o.a. de Carrousel.

    We richten bijzondere aandacht aan de ontwikkeling van de binnenstad en de bedrijventerreinen. Afhankelijk van de vraagstelling vanuit de samenleving bepalen we daar onze rol (meer of minder actief).

  • We zetten ons extra in om te zorgen dat we in 2021 klaar zijn om op basis van een plan van aanpak te werken volgens de eerste tranche van de Omgevingswet.

  • In overleg met of op initiatief van de dorpen komen we tot een dorpsagenda, als basis voor het versterken van de leefbaarheid in die dorpen. Bijzondere aandacht gaat uit naar de voorzieningen, en naar het bevorderen van de productie en afzet van streekproducten.

  • Voor het gebied dat grofweg de stationsomgeving en een cirkel daaromheen beslaat, en dat tegen de binnenstad aan ligt bevorderen wij in samenspraak met bedrijven en onderwijsinstellingen een bundeling van kennis en samenwerking in de keten waardoor er een inspirerend economisch klimaat kan ontstaan. Dat biedt potentie voor het aantrekken van jonge, hooggeschoolde en talentvolle mensen die in Deventer gaan wonen en werken. Dat draagt bij aan de profilering van Deventer als ICT- en kennisstad.

  • We nemen actief deel in de ontwikkelingen om te komen tot  de realisatie van het concept Stadshof, waardoor een gebiedje met een extra en aanvullende betekenis voor de Deventer binnenstad ontstaat. Daardoor bevorderen wij mede het wonen boven winkels wat van belang is voor de leefbaarheid in de binnenstad.

Indicatoren

Beleidsindicatoren

Nummer

Taakveld

Naam

Waarde

Toelichting

Bron

35

Vhrosv

Gemiddelde WOZ waarde

227,40

Duizend euro

CBS

36

Vhrosv

Nieuw gebouwde woningen

10,40

Aantal per 1.000 woningen

Basisregistratie adressen en gebouwen

37

Vhrosv

Demografische druk

68

%

CBS

38

Vhrosv

Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden

684

In Euro’s

COELO

39

Vhrosv

Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden

736

In Euro’s

COELO

Financiën

Exploitatie

(bedragen x €1.000)

2018

2019

2020

2021

2022

Lasten

6.285

6.280

5.387

5.381

5.451

Baten

3.611

3.392

3.324

3.323

3.323

Saldo exclusief reserves

-2.673

-2.889

-2.064

-2.058

-2.128

Storting in reserves

Putting uit reserves

417

185

45

30

Saldo reserves

417

185

45

30

Saldo inclusief reserves

-2.256

-2.704

-2.019

-2.028

-2.128

Toelichting

De stijging van het saldo inclusief reserves in 2019 is als volgt te verklaren:

Eenmalige lasten 2018 (Wonen en bouwen)

In 2018 zijn de lasten eenmalig circa €600.000 hoger als gevolg van budgetoverhevelingen voor Winkelcentrum Colmschate, implementatie omgevingswet, Kracht van Salland, herinrichtingen Wittenstein en diverse intentieovereenkomsten.

Implementatie omgevingswet (Wonen en bouwen)

Ten behoeve van de implementatie van de Omgevingswet en opstellen van een omgevingsvisie en -plan, zijn de lasten in 2018 €250.000 en in 2019 €400.000 hoger.

Taakvelden

(bedragen x €1.000)

Ruimtelijke ontwikkeling

2019

2020

2021

2022

0.3

Beheer overige gebouwen en gronden

-302

-165

-166

-166

0.5

Treasury

2

2.1

Verkeer en vervoer

-174

-174

-174

-174

8.1

Ruimtelijke ordening

-1.912

-1.224

-1.217

-1.287

8.3

Wonen en bouwen

-503

-501

-501

-502

Saldo Programma

-2.889

-2.064

-2.058

-2.128

Investeringen

(bedragen x €1.000)

2019

2020

2021

2022

Uitgaven t.l.v. investeringen

600

Inkomsten t.g.v. investeringen

Saldo

-600

Verbonden Partijen

NV Wonen boven winkels